Wereld van de Efteling 2030
Op 2 juni 2021 komt de Raad van State eindelijk met haar eindoordeel met betrekking tot het bestemmingsplan. Om kwart over 10 komt het verlossende woord naar buiten: Het bestemmingsplan is goedgekeurd. Deze goedkeuring maakt de weg vrij voor diverse uitbreidingen van het park, te beginnen met een uitbreiding aan de oostelijke zijde van het park, de strook naast het Efteling Hotel. De goedkeuring van het bestemmingsplan 'Wereld van de Efteling 2030' heeft al met al 6 jaar in beslag genomen. In tegenstelling tot wat mijn eigenlijk wilde zal, als gevolg van de financiële situatie van het park door de coronapandemie, het park niet gelijk de schop in de grond zetten. Grote investeringen zullen vanaf volgend jaar weer gedaan worden. Naar verwachting was dat het eerste project 'Grand Circus Balancé' zijn, een achtbaan in circusthema. Later zou blijken dat met men dit project terug naar de tekentafel is gegaan.

Een ander verhaal dat steeds realistischer is gebleken, zijn enkele aanpassingen in Reizenrijk. Zo lijkt het erop dat het Kinder Avonturend Doolhof zijn langste tijd heeft gehad en Monsieur Cannibale een nieuw thema gaat krijgen. Op 24 juni word dit nieuws bevestigd en het omvat zelfs meer dan deze beide attracties. Het park kondigt de Wereld van Sindbad aan, een themagebied rondom Sindbad de Zeeman. Dit is geen willekeurig gekozen thema, aangezien VogelRok is gebaseerd op de tweede en vijfde reis van Sindbad de Zeeman uit de verhalen van 1001 Nacht.

Op termijn zal ook het Reizenrijkplein anders worden ingericht met een groenstrook tussen de Wereld van Sindbad en het naastgelegen Carnaval Festival. Monsieur Cannibale zal een compleet nieuw thema krijgen, de kannibaal verdwijnt en de kookpotten zullen vervangen worden door kleine schepen en krijgt de naam Sirocco. Het Kinder Avonturen Doolhof zal vervangen worden door een spannend eiland met diverse speelelementen en zal Archipel gaan heten. Het hele gebied is opnieuw ontworpen en krijgt nieuwe looproutes, thematisering en aanplanting. Het park heeft hiervoor 2,7 miljoen euro geïnvesteerd. Op termijn zal ook het Panoramarestaurant bij dit thema worden betrokken. Hiermee vormt dit gebied een mooie opmaat naar de toekomstige oostelijke uitbreiding.

Corona - Wederom gesloten
Helaas heeft de wereld nog altijd te maken met het coronavirus. Nadat na de zomer diverse beperkende maatregelen, zoals de anderhalve meter afstand, werden opgeheven ging het in het najaar toch weer mis. Het kabinet kwam met maatregelen waarbij de horeca en theater/bioscoopvoorstellingen alleen toegankelijk waren voor mensen met een geldige QR code op basis van het 3G principe (Getest, Gevaccineerd of Genezen). Voor de Efteling betekende dit dat bij horecalocaties als Het Witte Paard, Station Oost, Panorama en Polles Keuken de CoronaCheck app verplicht is om toegang te krijgen. Later werden hier ook Fabula en Raveleijn aan toegevoegd. Op aandringen van de gemeente Loon op Zand is de Efteling kort daarna overgestapt naar een CoronaCheck voor de entree van het park. Wie voldoet aan deze eisen kan vervolgens, na de kaartcontrole, zonder verdere beperkingen het park bezoeken. Voor de Efteling was het voordeel dat men op volle capaciteit kon draaien en er niet bij de afzonderlijke locatie op een QR-code werd gevraagd.

Helaas was de pret van korte deur toen de besmettingen ineens sterk stegen. Het kabinet verplichte weer de anderhalve meter afstand. Net nu vrijwel alle kuchschotten uit het park gehaald waren moesten deze binnen 24 uur weer in gebruik genomen worden. Het park kwam dan ook snel met het bericht wat de nieuwe maatregelen voor het park betekenen en dat ze hard werken om de schotten weer in de wachtrijen te plaatsen. Ze gaven ook aan dat dit niet op tijd klaar zou zijn en men vroeg de bezoekers om ook zelf verantwoordelijkheid te nemen zolang de schermen niet teruggeplaatst waren. Alsof dat nog niet genoeg was werd de tijd waarop niet-essentiële dienstverlening gesloten moet zijn vastgesteld op 18:00 uur. Dit was gelijk een flinke streep door de rekening van een ouderwets gezellige Winter Efteling, welke normaal gesproken tot 20:00 uur is geopend. Als gevolg hiervan werd de openingstijd een uur naar voren gehaald, doordeweeks opende het park om 10 uur en in de weekenden om 9 uur. Niet veel later werden de maatregelen nog verder aangescherpt waardoor het park zelfs nóg een uur moest sluiten. Dit betekende ook dat alle attracties om 17:00 uur leeg gedraaid moesten zijn en de restaurants en winkels leeg. Met de onzekerheid van de duur van deze maatregelen hakte de Efteling eind november al de knoop door om te melden dat het Oud & Nieuw evenement dit jaar niet door zal gaan.

Ondertussen werden in Anderrijk de laatste puntjes op de i gezet, zodat op 4 december de nieuwste horeca locatie kon worden geopend. Bäckerei Krümel op het Max & Moritzplein was vanaf dag één een schot in de reus. Het rijkelijk gethematiseerde horecapunt sloeg goed aan en zorgde, mede door de opgelegde beperkte capaciteit, voor rijen bij de ingang. Tien dagen later was er weer een nieuwe corona persconferentie. De tot dan toe geldende avondlockdown die tot 19 december zou lopen zou nog met vier weken verlengd worden. Nog dezelfde week, op zaterdag 18 december werd er weer een persconferentie belegd waarin gemeld werd dat Nederland weer in een harde lockdown gaat. Wederom moet het park sluiten en in 2021 niet meer open zal gaan. Zoals het er nu naar uitziet zal het park pas 25 januari haar poorten weer mogen openen. En dat is een flinke streep door de rekening van het park dat in 2022 haar 70e verjaardag viert. De bedoeling was om op 1 januari de Wereld van Sindbad te openen. Tot het park door de lockdown gesloten moest worden liepen de werkzaamheden voorspoedig en werd er bij Sirocco zelfs al proefgedraaid met enkele scheepjes.

Efteling Grand Hotel
Ondanks alle malaise rondom het coronavirus durft het park het toch aan om te investeren. Oorspronkelijk was het de bedoeling om na akkoord van de Raad van State gelijk te beginnen met de oostelijke uitbreiding van het park. Door de onzekerheid rondom het coronavirus heeft de Efteling haar toekomstplannen bij moeten sturen. De Wereld van Sindbad is hier al een voorbeeld van. Op 24 januari maakt het park bekend dat na de zomer het doek valt voor het Spookslot. Op die locatie zal een nieuw themagebied komen. Het gebied zal in 2024 af moeten zijn. Het park investeert 25 miljoen euro in dit project. En zoals vaak bij de aankondiging van nieuwe attracties, is ook nu nieuwe verblijfsaccommodatie aangekondigd. Op het Dwarrelplein bij de ingang zal een zeven verdiepingen tellende hotel komen met 143 kamers, 2 restaurants en 2 winkels met een totaal oppervlak van 450 m2 welke ook door daggasten te bezoeken is. Voor het hotel is 50 miljoen euro uitgetrokken. Na een sluiting van vijf en een halve week opent het park weer op 26 januari 2022. Met de opening van het park is ook de Wereld van Sindbad geopend. Dit is het eerste cadeau dat het park aan haar bezoekers geeft in het jaar dat het haar 70e verjaardag viert. Dit is niet het enige, vanaf maart viert het park iedere dag feest. Op de speelweide kunnen de bezoekers genieten van het pop-up sprookje Efteling Wonderland, gebaseerd op het bekende verhaal van Alice in Wonderland.

Dat de geldbuidel nog niet leeg is blijkt al snel als er enkele grote onderhoudsprojecten worden aangekondigd. Zo is de Pagode maandenlang gesloten om geheel opgeknapt te worden. Bij deze onderhoudsklus wordt ook weer alle verlichting vervangen door LED en zal de tempel weer als vanouds één richting op draaien. Naar verwachting zal de Pagode begin juli weer geopend worden. Een andere attractie die ook geruime tijd in onderhoud is, dat is fonteinshow Aquanura. Naast het gebruikelijke onderhoud aan de showinstallatie worden ook de vlonders in de hoek van de Pardoes Promenade aangepast in verband met de bouw van Efteling Grand Hotel.

De aankondiging van Efteling Grand Hotel zorgt voor nog meer aanpassingen in het entreegebied. Zo wordt het LaPlace restaurant De Vrolijke Noot gesloopt gaan worden. LaPlace krijgt vanaf juni een nieuw onderkomen in het Panorama self service restaurant. Daarnaast is de extra in/uitgang van het Sprookjesbos tussen Pinokkio en De rode schoentjes verwijderd. De toegangspoort is opnieuw opgebouwd tussen Polles Keuken en Langnek. Door het verplaatsen van deze toegangspoort is er ruimte om het eerste deel van de Pardoes Promenade, tot Fabula een stuk op te schuiven richting het Sprookjesbos. Uiteindelijk zal ook het Dwarrelplein nog aangepakt worden, maar dat zal nog even duren, aangezien het hotel naar verwachting pas in 2024 geopend zal worden.

Danse Macabre
Op 17 mei werd voor het eerst sinds de aankondiging in januari meer bekend over het nieuwe themagebied dat in 2024 moet verijzen op de plek van het Spookslot. Zo maakte het park bekend dat de nieuwe attractie Danse Macabre gaat heten, naar het gelijknamige muziekstuk van de Franse componist Camille Saint Sans. Ontwerpers Jeroen Verheij en Sander de Bruijn konden ook melden dat de attractie een heel nieuwe beleving zal geven aan Danse Macabre in de Efteling. De nieuwe attractie zal vormgegeven worden als een vervallen abdij en zal 20 meter hoog worden. Het wordt, zoals de Efteling zegt 'griezelen als nooit tevoren'. Naast de attractie zal er ook een souvenirwinkel, horeca en bijpassend entertainment gerealiseerd worden in het themagebied.

Ondertussen is in het Sprookjesbos begonnen met de langverwachte herbouw van het huisje van Vrouw Holle. Eind 2019 werd het huisje gesloopt. Het was toen de bedoeling dat de herbouw al in 2020 zou plaatsvinden. Ook hier was de coronapandemie spelbreker. Om het huisje weer precies zo na te bouwen als het oorspronkelijk was, heeft het park voor de sloop alles tot op de millimeter nauwkeurig gescand. Het is de bedoeling dat Vrouw Holle het in de winter weer kan laten sneeuwen in haar 'nieuwe' huisje. Dit lijkt ook te gaan lukken, aangezien het huisje begin augustus al geheel ontdaan is van bouwschuttingen. De Efteling zal het najaar gebruiken om de techniek en showprogrammering af te ronden.

Maar voor het zover is beleeft het park 'Zomer in de Efteling', de opvolger van het Negenpleinen Festijn, waarbij het park dagelijks tot 21 of 22 uur open is. Op een aantal plekken komen attracties tot leven. Op het Max & Moritzplein zijn de beide belhamels te vinden in hun zelfgebouwde Vliegmachientje. Ook lopen Frau Schmetterling en bakker Krümel op het plein. Om de festiviteiten compleet te maken treed ook Harmonie von Dreizig op, al zijn er door de streken van Max en Moritz nog maar drie leden van over.

Op het Fata Morganaplein loopt een vier meter hoge Djinn rond die in bedwongen wordt door wachters van de Pasja. In Marerijk is het Ton van de Venplein ondergedompeld in Droomvluchtsferen. Op de grasvelden zijn fleurige picknickzitjes geplaatst en midden op het plein staat een grote Elfentroon met eronder schommels om, al dan niet met een elfje, op de foto te gaan. In Ruigrijk is bij diverse attracties klein entertainment te vinden, zoals de Statige Stuurman en De Kompels. Ondertussen is ook bekend geworden dat het Spookslot op 4 september om acht uur 's avonds definitief de poorten sluit. De Efteling beloofde eerder al een waardig afscheid en nu is ook bekend wat dit precies is. Zo komen er op YouTube een volledige registratie van de hoofdshow en komt er een VR-walkthrough. Daarnaast organiseert in de nacht van 3 op 4 september een spooktocht door een deel van het park welke afgesloten wordt met een bezoek aan het Spookslot. Het mooiste aandenken is waarschijnlijk het boek dat gaat verschijnen.

Eind september komt het park met een bericht dat door velen al jaren eerder had mogen komen: De Efteling zal vanaf 14 november 2022, de start van de Winter Efteling, grotendeels rookvrij zijn. Verspreid door het park blijven er tien rookplekken over die buiten het zicht van andere bezoekers zal liggen. Hiermee zet het sprookjespark een stap naar een Rookvrije Generatie. Eén dag later komt het park met nieuws over de groot onderhoudsbeurt die Joris en de Draak staat te wachten. De komende maanden zullen delen van de baan vervangen worden en ook Draak Edna zal weer in beweging gaan komen al is dat zonder de splash- en vuureffecten. Bijzonder aan het vervangen van bepaalde baandelen is, dat fabrikant Great Coasters International de rails in bocht na/over het station gaat uitvoeren in metaal in plaats van hout. Qua ritervaring zou dit geen impact mogen hebben, maar de duurzaamheid van de baan gaat er wel op vooruit.

Naast de bouw van een nieuw hotel en attractie investeert het park ook flinke bedragen in onderhoud van attracties en sprookjes. Meer dan ooit bepalen de groene bouwhekken het beeld op diverse plekken in het park. In het Sprookjesbos is het Herautenplein onder handen genomen. De magische klok en De Kikkerkoning zijn geheel onderhanden genomen. Bij het Kabouterdorp zijn de drie paddenstoelen van het Paddenstoelendorp gesloopt en opnieuw opgebouwd. Hierbij heeft men ook oog gehad voor kinderen in een rolstoel zitten. Het Paddenstoelendorp is hierop aangepast.

In april 2023 kreeg het Anton Pieckplein na twintig jaar weer wat extra liefde en aandacht. Zo is de Kleine Zweefmolen volledig gerenoveerd en zijn zijn er vier aapjes toegevoegd die op een van de eerste schetsen van Anton Pieck te zien zijn. Deze waren tot op heden nooit uitgevoerd. Op het oude deel van het plein heeft bestrating deels plaatsgemaakt voor extra bomen en beplanting, wat het gevoel van een dorpsplein ten goede komt. op 19 april werd, op de geboortedag van Anton Pieck, het Poppenkast Theater na jarenlange sluiting weer heropend. Hier is dagelijks het verhaal te horen van poppenspeler August en zijn aapje Aagje. Bijzondere rol is weggelegd voor Het Ballonnenvrouwtje.

Elders in Marerijk, wordt ook flink gewerkt. Het Poffertje heeft een verbouwing doorgemaakt, waarbij over is gegaan tot elektrisch poffertjes bakken en is er ook een take-away balie toegevoegd. Tegenover het Poffertje is de gevelpartij van het Carrouselpaleis geheel vernieuwd.

In de loop van 2024 wordt duidelijk dat er problemen zijn bij een van de leveranciers van het Efteling Grand Hotel. Het betreft het bedrijf dat prefab delen voor de gevel zou moeten leveren. Gelukkig kan het bedrijf na een overname een doorstart maken en de werkzaamheden voor het Efteling Grand Hotel weer oppakken. Door al deze perikelen is een openingsdatum in 2024 echter niet meer mogelijk en richt het park zich op een opening in 2025.

Het andere grote bouwproject in het park, Danse Macabre, vordert gelukkig wel en in de zomer kunnen horecapunt In den Swarte Kat en toiletgroep De Laetste Hoop geopend worden. Het bijzonder van deze toiletgroep is, dat er geen traditionele scheiding van man en vrouw is gemaakt, maar Urinoirs en toiletpotten. Het horecapunt Het Koetshuys is op dat moment nog in aanbouw en zal pas gelijk met de attractie openen in het najaar van 2024.

Inhaalslag onderhoudswerkzaamheden
Waar in de coronaperiode al het onderhoud op een extreem laag pitje heeft gestaan lijkt het nu dubbel en dwars ingehaald te worden. Zo wordt het paddenstoelenparcours in het Kabouterdorp in zijn geheel gesloopt en opnieuw opgebouwd. Zodra dit project was afgerond stond het volgende sprookje al bijna weer in de steigers. Doornroosje is over de winter geheel gerenoveerd. Daarbij zijn ook het groenplan en de looproutes onder handen genomen. Bezoekers kunnen nu niet alleen om het kasteeltje heen, ook kunnen ze nu voor het kasteel langs lopen, richting het Kabouterdorp. Dit bied een geheel niet perspectief op het sprookje. In de zomer van 2024 zijn er aan deze route nog twee nieuwe karakters toegevoegd: Een extra wachter en een uil. Als in april dit project opgeleverd is, schuift en projectteam weer een paar sprookjes op en zet de bouwkeet neer bij Hans en Grietje. Na de complete herbouw van Roodkapje, Vrouw Holle en het Paddenstoelenparcours is Hans en Grietje het volgende sprookje dat gesloopt gaat worden, om vervolgens weer compleet opnieuw opgebouwd te worden volgens de huidige maatstaven. Het sprookje zal naar verwachting vanaf 20 december 2024 weer toegankelijk moeten zijn.

Buiten het Sprookjesbos werd ook flink doorgewerkt, zo is het snoephuis De Soete Inval ook geheel gerestaureerd. Tijdens dit onderhoud bleek, net als bij meerdere gebouwen uit die tijd, dat de constructie niet meer aan de eisen voldeed. Ondanks dat deze herstelwerkzaamheden een latere heropeningsdatum met zich mee brachten, bleek het eindresultaat een schot in de roos. De winkel is aangekleed met diverse bijen die er met het snoep van door willen gaan, zowel in de winkel als in de etalages.

Het voorjaar van 2024 liet zich, als het om het weer gaat, niet bepaald van zijn beste kant zien. Voor liefhebbers van zomers waterattracties was dat een geluk, aangezien van december 2023 tot en met eind juni 2024 de Piraña in onderhoud was. Tijdens het onderhoud zijn de vier pompen die het water rond moeten pompen vervangen en ook al het rotswerk rond de attractie zijn gesloopt en opnieuw gedecoreerd. De oplettende kijker zal nu gezichtsvormen herkennen in de nieuwe rotsen. Ook heeft men ervoor gekozen om de attractie natter de maken. Dit heeft men gedaan door meer watereffecten toe te voegen waarbij een nat pak vrijwel gegarandeerd is. Overigens maakt men wel onderscheid tussen hele warme en frisse dagen, qua watereffecten.

Wie in de jaren 80 Efteling en water zei, moest al gauw denken aan het televisieprogramma Te land, ter zee en in de lucht. En ook in 2024 kan dat gezegd worden, want eind mei werden er in de Aquanuravijver opnames gemaakt voor dit populaire programma dat vanaf eind augustus uitgezonden zal worden op RTL4. De presentatie is in handen van Gerard Joling en Ruben Nicolai. Deze laatste is een paar weken later weer in het park te vinden, maar dan voor opnames van (een aflevering van) Lego Masters. Aan landelijke aandacht op de televisie heeft de Efteling niet te klagen.

Een blik in de glazen bol
Plannen voor de toekomst heeft de Efteling genoeg. Zo het park de wens hebben om een nieuw sprookje toe te voegen dat naadloos aansluit bij het naastgelegen Efteling Grand Hotel. Het zou dan gaan om De prinses op de erwt. De beoogde locatie zou tussen de Trollenkoning en de Put van Vrouw Holle moet zijn. Op 24 juni wordt dit gerucht bevestigd. In het voorjaar moet het prieeltje met de prinses te bewonderen zijn.

Een ander hardnekkig gerucht is dat Raveleijn in zijn huidige vorm zal komen te verdwijnen. Het gebruik van dieren in shows wordt steeds vaker maatschappelijk ter discussie gesteld. Binnen de Efteling zou er nagedacht worden over een walk-through attractie in de wereld van Raveleijn, waarbij het niet ondenkbaar is dat de huidige tribune plaats zal maken voor een dorpsplein of showgebouw. Door het verdwijnen van de show, en dus de vele vuureffecten, zet de Efteling ook een stap in de ambitie om in 2030 klimaatneutraal te zijn. Om die ambitie nog meer kracht bij de zetten worden vanaf 1 september de Eerste en Tweede Efteling Symfonie vervangen door een vernieuwde Aquanura show, waarbij geen gebruik meer gemaakt zal worden van vuureffecten. Wat ons verder in de Wereld van de Efteling te wachten staat weet niemand. Je weet het nooit met de Efteling, het is en blijft een 'Wereld vol Wonderen!'

Bronnen:
"Het sprookje van de Efteling", Bob Venmans * "Anton Pieck ambachtsman", Frans Keijsper * Efteling Spreekbeurtpakket *
"Anton Pieck, zijn leven zijn werk" * "Mam, een duppie voor een kip'' * Efteling: Kroniek van een Sprookje *
TV uitzending: 50 jaar Efteling * Efteling Persberichten * Zijn we d'r al? - 60 jaar in woord en beeld- *
Efteling Facebook * Eigen waarneming * Twitter